Vumbiwa

VUXIRHO

Ku ta va na swiyenge leswi landzelaka swa vuxirho:

(1) Vuxirho ntsena byi pfuleriwa munhu loyi a nga na digiri ya onasi ya Tindzimi ta Xintima. Kambe, Vuxirho byi nga havaxeriwa eka munhu loyi a nga riki na xilaveko lexi, hi ku ya hi xiboho lexi nga tekiwak hi Bodo ya Nhlangano kumbe Komitikulu ya wona.

(2) Vuxirho byo xiximiwa byi nga havaxeriwa hi Bodo eka munhu loyi a nga nghenisa xandla swinene eka swiphemu swa Tindzimi ta Xintima na le ka Nhlangano hi woxe.

(3) Vuxirho bya Swamabindzu byi byi pfulekele mabindzu hinkwawo. Mitsengo ya vuxirho yi ta va hi ka mune ku hundza eka ntsengo wa vuxirho ntsena. Xirho xin’wana na xin’wana xa bindzu xi pfumeleriwa ku kuma tikhopi tinharhu to engetela ta mikandziyiso hinkwayo ya ALASA, hi ku ya hi xikombelo. Ntsalelano wu fanele wu ya eka munhu wo karhi loyi a yimelaka vuxirho bya bindzu. Vuxirho bya swamabindzu byi pfumeleriwa ku va na vhoti yin’we ntsena..

(4) Vuxirho bya vutomi hinkwabyo byi pfulekela xirho ntsena xin’wana na xin’wana, ntsena loko xi hakela hi ka khumetsevu ntsengo wa vuxirho wa lembe na lembe nkarhi wihi kumbe wihi.

Bodo yi ta teka xiboho xa ntsengo wa vuxirho. Ku hakeriwa ka mali ya vuxirho swi ta endla leswaku xirho xi ku kuma jenali, na ku kuma mikandziyiso yin’wana ya Nhlangano hi ntsengo lowu hungutiweke laha swi kotekaka.

Bodo yi nga yimisa vuxirho bya xirho xin’wana na xin’wana hikokwalaho ka xivangelo xo karho, xk. loko xi salele ndzhaku eka swatihahelo.

Swirho ntsena, Swo xiximiwa na swa mabindzu na vutomi hinkwabyo swi nga tirhisa mfanelo ya swona yo vhota eka nghingiriko wun’wana na wun’wana wa Nhlangano loko swi ri kona hi xiviri.

BODO

(1) Vulawuri bya Nhlangano byi ta rhwexiwa Bodo leyi nga vumbiwa hi:

Mutshamaxitulu.

Swirho swin’wana swa nhungu leswi hlawuriweke.

Swirho swo engetela leswi hlawuriweke hi komiti hi ku landza xilaveko/xinirhwana xo karhi

na leswi nga ta yimela swiyenge swa lingwisitiki na matsalwa eka Tindzimi ta Xintima na leswi nga ta va swirho swa Nhlangano.

(2) Bodo yi ta hlawuriwa eka nhlengeletanoangarhalo ya Nhlangano, naswona swirho swi ta tirha malembe mambirhi.

(3) Swirho leswi a swi ri eka komiti leyi huleleke hi nkarhi swi nga tlhela swi hlawuriwa, naswona ku ringana hafu wa swirho leswi leswi a swi ri eka komiti leyi heleleke hi nkarhi swi nga ha tlhela swi hlawuriwa leswaku ku va na ntlhavelamahlweni wa leswi sunguriweke.

(4) Mutshamaxitulu u pfumeleriwa ku va kona titheme timbirhi to landzelelana, kambe a nga ha tlhela a va kona ku hlawuriwa endzhaku ka loko titheme timbirhi tin’wana ti herile.

(5) Khoramu leyi ringaneleke ku vumba nhlengeletano ya Bodo yi ta va 50% ya nhlayo hinkwawo ya swirho swa Bodo.

(6) Bodo yi ta va na matimba yo rhumisa ntirho wa yona eka Komitikulu leyi leyi hlawuriweke kusuka exikarhi ka vona.

(7) Bodo yi ta hlawula Xandla xa Mutshamaxitulu, Matsalana, Mukhomankwama, Mukondletelavuhleri na Muhleri, Xandla xa Mutshamaxitulu na Mukondleteri kusuka exikarhi ka swirho swa yona, Matsalana, Mukhomankwama, Mukondletelavuhleri na Muhleri ku nga va kusuka exikarhi ka swirho swa yona kumbe ehandle ka Bodo.

(8) Bodo yi ta va na matimba hlawula swirho swo engetela hi ku landza xilaveko/xintirhwana xo karhi.

(9) Vutihlamuleri bya Bodo byi ta va:

(a) Ku vona leswaku swikongomelokulu swa Nhlangano swa humelerisiwa.

(b) Ku langutela swatimali swa Nhlangano, ku katsa ku pfula nkonta/akhawunti ya banki loko swi vonaka swi fanerile, ku hlayisa tibuku ta nkonta, ku andlala tinkonta leti hleriweke, na swin’ na swin’.

(c) Ku teka xiboho xa ntsengo lowu hakeriwaka hi swiyenge swo hambanahambana swa swirho.

(d) Ku langutela migingiriko ya vukandziyisi bya Nhlangano na ku thola Vatirhi va swa Vuhleri bya swavukandziyisi.

(e) Ku hlohlotela ku tumbuluxiwa ka marhavi ya Nhlangano.

(f) Ku lulamisa na ku va na vutihlamuleri eka tikhoniferense na/kumbe tinhlengeletano to karhi ta Nhlangano.

(g) Ku tihlanganisa na ku tirhisana na swisimekiwa swa ta dyondzo na na swa xiphurofexinali leswi nga na ntsakelo eka swaririmi.

(h) Ku thola tikomititsongo tin’wana na tain’wana leti nga ta va ti fanerile ku endla ntirho wa Nhlangano.

(i) Ku vumba milawu yin’wana na yin’wana leyi nga tirhisiwaka kusukela nkarhi wolowo, hi ku landza rimba ra Vumbiwa lebyi. Milawu ya kona yi ta andlariwa eka nhlengeletanoangarhela kumbe nhlengeletano yo hlawuleka ya Nhlangano (leyi rhamberiweke swona) ku tiyisisiwa na/kumbe ku yi hundzuluxa.

(10) Xivilela xo karhi lexi nga ta endliwa mayelana na xirho xa Bodo xi ta lavisisiwa hi swirho swin’wana; loko hikokwalaho ka ndzavisiso walowo, swirho swi vona swi fanerile ku endla tano, swi nga endla swibumabumelo leswi nga tekeriwaka enhlokweni hi nhlengeletanoangarhela ya Nhlangano kumbe ku khomiwa nhlengeletano yo hlawuleka hi xikongomelo xo andlala swibumabumelo emahlweni ka yona, naswona nhlengeletano yi ta, hi ku landza swibumabumelo swa kona, teka xiboho kumbe swiboho mayelana na xivilela loko yi vona swi fanelerile.